سراسر هندوستان پر از معابد زیبا و با شکوه است. یکی از بزرگترین معابد فعال هندوها،  که معماری زیبا و خاصی دارد معبد هارماندیر صاحب، هند است. این معبد به علت رنگ بنا و مصالح بکار رفته آن به معبد طلایی هم مشهور است. معبد هارماندیر روزانه بیش از ۱۰۰ هزار بازدید کننده از هند و سراسر دنیا دارد. این معبد طلایی رنگ که معماری ویژه ای دارد و ترکیبی از سبک هندو و اسلامی را باهم تلفیق کرده است، معبد هارماندیر یکی از مقدس ترین زیارتگاه های هندوها هم محسوب می شود. در این مقاله از سفرسازان معبد هارماندیر صاحب، معبد طلای هندی ها را معرفی خواهیم کرد، با ما در ادامه همراه باشید.

تاریخچه ساخت معبد هارماندیر هند

معبد هارماندیر صاحب عبادتگاهی است که به عنوان مقدس ترین عبادتگاه هندی شناخته شده و می شود توجه بسیاری از افراد را به خود معطوف می کند. این معبد، عبادتگاه اصلی مریدان مذهب سیک می باشد که در قرن ۱۶ میلادی توسط استاد راماس جی ساخته شده است. در آن زمان این معبد از شگفتی های معماری سرشار بود اما هنوز رنگ آن، طلایی نشده بود. گل کاری هایی که بر سطوح این معبد نقش بسته اند در کنار تراش هایی از حیوانات مختلف، معماری معبد را شگفت انگیز کرده است. با این که معبد طلایی کمتر شناخته شده است اما شاید بتوان معبد هارماندیر صاحب را همچون تاج محل سرشار از شگفتی و جذابیت دانست. معبد هارماندیر صاحب هند که به دور یک دریاچه پر از آب قرار دارد در طراحی های داخلی دارای طرح های مینیاتوری و اسلیمی بسیاری است که نظیر آن ها در هیچ کجای دنیا نیست. این معبد زیبا، چهار در ورودی دارد. مردم هند، در صف های مرتب، از این چهار در وارد معبد طلایی می شوند و در آب های معبد برای گرفتن شفا، حمام می کنند. نکته جالب در مورد معبد هار ماندیر صاحب این است که بدانید این معبد که معماری خاص سیک را داراست در سطحی پایین تر از سطح زمین بنا شده است تا به این وسیله  به انسان ها درس فروتنی و برابری بشر را داده باشد

علت مشهور شدن معبد هارماندیر صاحب به معبد طلایی

معبد هارماندیر صاحب به دو علت به معبد طلایی معروف است اول اینکه که در قسمت بالایی این بنا لایه ای از طلای ۱۸ عیار پوشیده شده و سایر بخش ها از سنگ مرمر و گرانیت اصیل و قدیمی ساخته شده اند، علت دوم هم رنگ این معبد است که کاملا طلایی رنگ است و در کنار ساختمان سفیدی که در پشت آن قرار گرفته، خودنمایی می کند. معبد هارماندیر صاحب بارها مورد حمله و تخریب اقوام مختلف قرار گرفته است که در این میان، بیشترین حمله کنندگان، افغان ها بوده اند. پس از این که معبد توسط مهاجمان افغانستانی در سال ۱۷۶۴ تخریب شد، فردی به نام خلسا مبالغی را برای تکمیل ساخت و بازسازی معبد از مردم جمع آوری کرد. رج خاتری که به صداقت شهرت داشت، این مبلغ را دریافت کرد و به بانکداران معروف امریتسار سپرد. سپس مسئولیت امور مالی این پروژه را به عهده گرفت تا در کمال صداقت، پروژه را پیش ببرد. سیک ها در امریتسار بعد از این که احمد شاه عزیمت کرد، جمع شدند و کار معبد را طبق برنامه ریزی قبلی، پیش بردند و این معبد را با سنگ مرمر و مس در سال ۱۸۰۹ بازسازی کردند. ۲۰ سال بعد نیز، برای مرمت دوباره آن، رویه معبد را با طلا پوشش داد. در ساختار معبد هارماندیر صاحب بیش از ۵۷۰ کیلوگرم طلا به کار رفته است از این رو این معبد به معبد طلایی هم شهرت دارد. جالب است بدانید که بیشتر طلاهایی که در ساخت معبد به کار رفته است، توسط مردم به معبد اهدا شده است.

فضای داخلی معبد

درون معبد هارماندیر صاحب با تزییناتی همچون منبت کاری های زیبایی از هنرمندان هندی و ایرانی قدیم، لوسترهای بزرگ، مجسمه و تندیس هایی از خدایان هندو، تندیس الهه آب و خدای باد و همچنین هدایایی که مذهبیون از سراسر دنیا به هارماندیر کلکته یا معبد طلایی تقدیم کرده اند مزین شده است که بازدید از این جاذبه زیبا را هیجان انگیز و خاطره ساز می کند.

اهمیت ویژه معبد هارماندیر صاحب هند

این معبد تنها معبدی است که در تاریخ پانصد ساله خود، همچنان استوار باقی مانده است. و یکی از مهم ترین و مقدس ترین عبادتگاه ها برای سیک ها نه تنها هند که در میان تمامی سیک های دنیا شمرده می شود.  دلیل این اهمیت و مقدس بودن را می توان چند مورد دانست: ۱- این عبادتگاه محل ابدی گوروی سیک ها می باشد ۲- کتاب گورو گرانت صاحب (کتاب مقدس مذهب سیک و گوروی یازدهم) در این معبد حفظ و مراقبت می گردد ۳- سبک معماری آن تلفیقی از هندو و اسلام است ۴- از جمله مکان های دیدنی است که ندا دهنده مساوات و برابری می باشد.

آداب نذر و زیارت در معبد هارماندیر

یک آشپزخانه ساده در معبد هارماندیر صاحب وجود دارد که روزانه بیش از ۱۰۰ هزار وعده غذایی ساده و بدون گوشت را برای زائرین آماده می کند. در آیین هندوها، بهتر است غذاهای گیاهی خورده شود. از این رو هندوها کمتر گوشت می خورند و بیشتر غذاهایشان، گیاهی است. به همین دلیل در این معبد غذاهای گیاهی به عنوان نذری داده می شود. این آیین (لانگار) با منظور ایجاد مساوات در قرن ۱۶ میلادی در هندوستان با پایه گذاری شدن  آیین سیک به وجود آمد که همگی مردم با هر شان اجتماعی، مذهب، رنگ، جنسیت و …. بر روی زمین نشسته و غذای خود را می خورند.

موقعیت جغرافیایی معبد

محل قرارگیری معبد هارماندیر یا معبد طلایی در شهر «امریتسار» واقع در ایالت پنجاب هند است. فاصله ۳۷۸ کیلومتری شمال غربی دهلی و ۵۱ کیلومتری شهر لاهور پاکستان می باشد.

زمان مناسب جهت بازدید معبد

در کل ماه های سال امکان بازدید از این معبد مقدس برای گردشگران تور هند وجود خواهد داشت. ولی در فصل تابستان هوا بسیار گرم و همینطور در فصل زمستان نیز هوا بسیار سرد می شود. با این اوصاف بهترین و مناسب ترین زمان برای رفتن به این عبادتگاه ماه های اکتبر تا مارچ محسوب می شود. هزینه بازدید از این مکان بسیار زیبا رایگان است و در تمام  ساعات شبانه روز پذیرای بازدیدکنندگان و توریست ها از سر تا سر جهان است. به شما نیز پیشنهاد می کنیم که به این مکان دیدنی و مقدس رفته و از جاذبه های آن لذت برده و نهایت استفاده را ببرید.